အားလုံးပဲ မဂၤလာပါ ခင္ဗ်ဒီေန႔ ကြၽန္ေတာ္ အေရျပား ေလးဘက္နာ အေၾကာင္း ေျပာျပပါ့မယ္။SLE ဆုိတာဘာလဲ…?SLE ဆုိတာက အေရျပား ေလးဘက္နာ ေရာဂါ ကုိဆုိလုိၿပီး အျပည့္အစုံက(Systemic Lupus Erythematosus)ျဖစ္ပါတယ္။အေရျပား ေလးဘက္နာ ေရာဂါ ဟာ(Lupus)လုိ႔ေခၚတဲ့ ပုိးတစ္မ်ဳိးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ဒီပုိးဟာ နာတာ႐ွည္ ဖူးေရာင္တတ္တဲ့ပုိး(Lupus is a chronic inflammatory disease)ျဖစ္ပါတယ္။သူဟာ ကူးစက္ ေရာဂါ မဟုတ္ပါဘူး။ကုိယ္ခံအားစနစ္ ေျပာင္းလဲျဖစ္တည္သြားတဲ့ ေရာဂါ ပါ။တနည္းအားျဖင့္ ကုိယ္ခံအားထႂကြတဲ့(Autoimmune) ေရာဂါ တစ္ခုပါ။ကုိယ့္ဆီကေနသူမ်ားဆီကုိမကူးဘူး..သူမ်ားဆီက ေရာဂါ ေတြက ကုိယ့္ဆီကုိ ကူးလာတတ္ပါတယ္။ မ်ဳိး႐ုိး နဲ႔အနည္းအပါးဆုိင္ေပမဲ့ ေလထု၊ေနထု၊ေရထု၊ လူမႈ ပတ္ဝန္းက်င္ နဲ႔လည္း သက္ဆုိင္ပါတယ္။

အေရျပား ေလးဘက္နာ ေရာဂါ က အျမင့္ဆုံး ေလးဘက္နာ လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးၿပီး ဆီးသြားရင္ နာက်င္တတ္တယ္။ၿပီးေတာ့..ေနေရာင္ျခည္ထိ့ေတြ႔လုိ႔မရဘူး။အစားအေသာက္ ကုိ အသား၊ငါး၊ဟင္းသီး၊ဟင္းရြက္ မ်ွတမႈ႐ွိေအာင္ စားတတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။အသင့္ျပဳလုပ္ၿပီးသား အစားအစာႏွင့္မက်က္တက်က္ အစားအစာမ်ား လုံးဝမစားသုံပါနဲ႔။ေရာဂါ တစ္ခု ျဖစ္လာရင္ သူ႔နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ(Affect)ဆုိးက်ဳိးေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ဒီပုိးေၾကာင့္ မိမိ ခႏၶာကုိယ္ အစိတ္အပုိင္းမွာ မတူညီတဲ့ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။Lupus ပုိးေၾကာင့္ အေရျပား၊အဆစ္၊ေက်ာက္ကပ္၊အဆုပ္၊ေသြးကလာပ္စည္းမ်ား၊ႏွလုံး ႏွင့္ ဦးေႏွာက္ပုိင္းဆုိင္ရာမ်ားကုိ ပ်က္စီးဆုံးေစပါတယ္။

ဒီ ေရာဂါ ဟာ အမ်ဳိးသား ေတြမွာ အျဖစ္နည္းၿပီး အမ်ဳိးသမီး ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ဒီ ေရာဂါ က်ေရာက္လာၿပီဆုိရင္ေတာ့….ခႏၶာကုိယ္အစိတ္အပုိင္းလုိက္ မတူညီတဲ့ ဆုိးက်ဳိးေတြ ၾကဳံေတြ႔လာရမွာ ဧကံမလြဲပါ၊၊ဥပအားျဖင့္ – ဦးေႏွာက္ နွင့္အာ႐ုံေၾကာစနစ္မွာၾကေတာ့.. ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ထုံျခင္း၊စပ္ဖ်င္းဖ်င္းခံစားရျခင္း၊ေလသင္တုန္းျဖတ္ျခင္း၊ ႐ူပါ႐ုံကိုျပႆနာမ်ား ႏွင့္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးအေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။အစာေျခဖ်က္တဲ့အပုိင္းမွာက်ေတာ့..ဝမ္းဗုိက္နာက်င္မႈ၊မအီမသာျဖစ္ျခင္း၊ပ်ဳိ့ျခင္း၊အန္ျခင္းမ်ားျဖစ္တတ္ပါတယ္။ႏွလုံးနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ေတာ့..ႏွလုံးခုန္ ပုံမွန္မဟုတ္ျခင္း။Lung: coughing up blood and difficulty breathing.အဆုပ္နဲ႔ပတ္သက္လာရင္ေတာ့..ေခ်ာင္းဆုိးရင္ ေသြးပါတတ္ျခင္း၊အသက္႐ႈမဝျခင္းႏွင့္ခက္ခဲျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။

အေရျပား နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့..ခႏၶာကုိယ္ ေပၚ၌ လိပ္ျပာေတာင္အနီေရာင္အကြက္မ်ား ဟုိတစ္ကြက္ ဒီတစ္ကြက္ေပၚလာတတ္ျခင္း၊လက္အေခ်ာင္းေလးေတြမွာ အျဖဴေရာင္၊အနီေရာင္၊အျပာေရာင္အကြက္ေလးမ်ားေပၚလာၿပီး စပ္ဖ်င္းဖ်င္းျဖစ္တတ္ျခင္း။ခပ္စိပ္စိပ္ ဖ်ားနာတတ္ျခင္း၊အားအင္ကုန္ခမ္းၿပီး ႏုံးခ်ိျခင္းမ်ား။

ေက်ာက္ကပ္ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့..ေျခေထာက္ေတြေရာင္လာမယ္၊ၿပီးေတာ့ ခႏၶာကုိယ္ ဝိတ္တက္ၿပီးအေလးခ်ိန္တုိးလာမယ္။ေနာက္ထပ္ ျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့ ျပသနာ ေတြကေတာ့FatigueHair loss(ဆံပင္ကြၽက္ျခင္း၊ဆံပင္နည္းပါးလာျခင္း)Joints(အဆစ္မ်ား ကုိက္ခဲျခင္း)၊Anaemia(ေသြးအားနည္းေရာဂါ)၊Blood-clotting problems(ေသြးခဲတတ္တဲ့ျပသနာမ်ား)၊Mouth sores(ပါးစပ္နာက်င္ျခင္း)၊Swollen lymph nodes(မိမိ၏ ႏွာေခါင္း၊ႏွာျဖားအထက္မွာ အရည္ၾကည္ဖုေလးမ်ား ေပၚလာၿပီး ဖူးေရာင္တတ္ျခင္း)၊Chest pain when taking a deep breath(စကားက်ယ္ေလာင္စြာေျပာဆုိသည့္အခါ၊အသက္ျပင္းျပင္း႐ႈသြင္းတဲ့အခါမ်ား၌ မိမိ၏ ရင္ဘက္နာက်င္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚတတ္သည့္အျပင္ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္းမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ရံဖန္ရံခါ၌ အက်ိတ္မ်ားလည္း ထြက္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ဒီ ေရာဂါ ဟာ ေျပာျပရမယ္ဆုိရင္ ကုန္မွာမဟုတ္ပါဘူး..နည္းနည္းေတာ့ ေလ႐ွည္သြားတယ္ထင္တယ္၊၊

ကြၽန္ေတာ္ ဆက္လက္ေျပာျပခ်င္တာကသူ႔ကုိ ေပ်ာက္ကင္းသက္သာေအာင္ ကုသမယ္ဆုိရင္ အဂၤလိပ္ေဆးဝါးေတြ စားသုံးႏုိင္သလုိ အိမ္တြင္းကုထုံး သဘာဝ ေဆးဝါးေတြနဲ႔လည္း သက္သာေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ျပဳလုပ္လုိ႔ရပါတယ္။ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ အဂၤလိပ္ေဆးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၫႊန္ျပေလ့ မ႐ွိပါဘူး..ကြၽန္ေတာ္က အိမ္တြင္းကုထုံး သဘာဝေဆးနည္းေတြသာ ဦးစားေပး ေဖာ္ျပတတ္ပါတယ္။တကယ္ေပ်ာက္ကင္းပါတယ္လုိ႔ေတာ့ အဆုံးစြန္းထိ့ေရာက္ေအာင္ မေျပာခ်င္ေပမဲ့ ေသာက္ၾကည့္ပါ၊စားသုံးၾကည့္ပါ လုိ႔ေတာ့ လမ္းၫႊန္ေပးခ်င္ပါတယ္။ဥပမာ..နာက်င္မႈေတြ ေပ်ာက္ကင္းသက္သာေအာင္ နာနတ္သီး မ်ားမ်ားစားေပးပါ။ ေနာက္တည္းက..ေသြးသန္႔စင္ေအာင္ နႏြင္းမႈန္႔ ေန႔စဥ္ေသာက္ေပးပါ။ေနာက္တနည္းက..ပင္စိမ္းရြက္ကုိ အရည္ညႇစ္ေသာက္ပါ။ေနာက္တနည္းက..လက္ဖက္ရြက္ပါတဲ့ လက္ဖက္ရည္ မ်ားမ်ားေသာက္ေပးပါ။ေနာက္တနည္းက..လတ္ဆတ္ေသာ အသားငါးႏွင့္အသီးအႏွံမ်ားကုိ မ်ားမ်ား စားသုံးေပးသင့္ပါေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။(ေလ့လာ႐ွာေဖြခ်ိန္နဲ႔စာစီေရးသားခ်ိန္ ၃နာရီ ၾကာျမင့္ပါတယ္)

Credit – ဘဝခါးခါး

အားလုံးပဲ မင်္ဂလာပါ ခင်ဗျဒီနေ့ ကျွန်တော် အရေပြား လေးဘက်နာ အကြောင်း ပြောပြပါ့မယ်။SLE ဆိုတာဘာလဲ…?SLE ဆိုတာက အရေပြား လေးဘက်နာ ရောဂါ ကိုဆိုလိုပြီး အပြည့်အစုံက(Systemic Lupus Erythematosus)ဖြစ်ပါတယ်။အရေပြား လေးဘက်နာ ရောဂါ ဟာ(Lupus)လို့ခေါ်တဲ့ ပိုးတစ်မျိုးကြောင့်ဖြစ်ပြီး ဒီပိုးဟာ နာတာရှည် ဖူးရောင်တတ်တဲ့ပိုး(Lupus is a chronic inflammatory disease)ဖြစ်ပါတယ်။သူဟာ ကူးစက် ရောဂါ မဟုတ်ပါဘူး။ကိုယ်ခံအားစနစ် ပြောင်းလဲဖြစ်တည်သွားတဲ့ ရောဂါ ပါ။တနည်းအားဖြင့် ကိုယ်ခံအားထကြွတဲ့(Autoimmune) ရောဂါ တစ်ခုပါ။ကိုယ့်ဆီကနေသူများဆီကိုမကူးဘူး..သူများဆီက ရောဂါ တွေက ကိုယ့်ဆီကို ကူးလာတတ်ပါတယ်။ မျိုးရိုး နဲ့အနည်းအပါးဆိုင်ပေမဲ့ လေထု၊နေထု၊ရေထု၊ လူမှု ပတ်ဝန်းကျင် နဲ့လည်း သက်ဆိုင်ပါတယ်။ အရေပြား လေးဘက်နာ ရောဂါ က အမြင့်ဆုံး လေးဘက်နာ လို့ ပြောလို့ရတယ်။ ကျောက်ကပ် ပျက်စီးပြီး ဆီးသွားရင် နာကျင်တတ်တယ်။ပြီးတော့..နေရောင်ခြည်ထိ့တွေ့လို့မရဘူး။အစားအသောက် ကို အသား၊ငါး၊ဟင်းသီး၊ဟင်းရွက် မျှတမှုရှိအောင် စားတတ်ဖို့လိုပါတယ်။အသင့်ပြုလုပ်ပြီးသား အစားအစာနှင့်မကျက်တကျက် အစားအစာများ လုံးဝမစားသုံပါနဲ့။

ရောဂါ တစ်ခု ဖြစ်လာရင် သူ့နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှု(Affect)ဆိုးကျိုးတွေက အများကြီးပါ။ဒီပိုးကြောင့် မိမိ ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်အပိုင်းမှာ မတူညီတဲ့ ရောဂါ လက္ခဏာတွေ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။Lupus ပိုးကြောင့် အရေပြား၊အဆစ်၊ကျောက်ကပ်၊အဆုပ်၊သွေးကလာပ်စည်းများ၊နှလုံး နှင့် ဦးနှောက်ပိုင်းဆိုင်ရာများကို ပျက်စီးဆုံးစေပါတယ်။ဒီ ရောဂါ ဟာ အမျိုးသား တွေမှာ အဖြစ်နည်းပြီး အမျိုးသမီး တွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ဒီ ရောဂါ ကျရောက်လာပြီဆိုရင်တော့….ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းလိုက် မတူညီတဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ ကြုံတွေ့လာရမှာ ဧကံမလွဲပါ၊၊ဥပအားဖြင့် – ဦးနှောက် နှင့်အာရုံကြောစနစ်မှာကြတော့.. ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ ထုံခြင်း၊စပ်ဖျင်းဖျင်းခံစားရခြင်း၊လေသင်တုန်းဖြတ်ခြင်း၊ ရူပါရုံကိုပြဿနာများ နှင့် ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးအပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။အစာခြေဖျက်တဲ့အပိုင်းမှာကျတော့..ဝမ်းဗိုက်နာကျင်မှု၊မအီမသာဖြစ်ခြင်း၊ပျို့ခြင်း၊အန်ခြင်းများဖြစ်တတ်ပါတယ်။နှလုံးနဲ့ပတ်သက်လာရင်တော့..နှလုံးခုန် ပုံမှန်မဟုတ်ခြင်း။

အဆုပ်နဲ့ပတ်သက်လာရင်တော့..ချောင်းဆိုးရင် သွေးပါတတ်ခြင်း၊အသက်ရှုမဝခြင်းနှင့်ခက်ခဲခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။အရေပြား နဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့..ခန္ဓာကိုယ် ပေါ်၌ လိပ်ပြာတောင်အနီရောင်အကွက်များ ဟိုတစ်ကွက် ဒီတစ်ကွက်ပေါ်လာတတ်ခြင်း၊လက်အချောင်းလေးတွေမှာ အဖြူရောင်၊အနီရောင်၊အပြာရောင်အကွက်လေးများပေါ်လာပြီး စပ်ဖျင်းဖျင်းဖြစ်တတ်ခြင်း။ခပ်စိပ်စိပ် ဖျားနာတတ်ခြင်း၊အားအင်ကုန်ခမ်းပြီး နုံးချိခြင်းများ။ကျောက်ကပ် နဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့..ခြေထောက်တွေရောင်လာမယ်၊ပြီးတော့ ခန္ဓာကိုယ် ဝိတ်တက်ပြီးအလေးချိန်တိုးလာမယ်။နောက်ထပ် ဖြစ်ပေါ်တတ်တဲ့ ပြသနာ တွေကတော့FatigueHair loss(ဆံပင်ကျွက်ခြင်း၊ဆံပင်နည်းပါးလာခြင်း)Joints(အဆစ်များ ကိုက်ခဲခြင်း)၊Anaemia(သွေးအားနည်းရောဂါ)၊Blood-clotting problems(သွေးခဲတတ်တဲ့ပြသနာများ)၊Mouth sores(ပါးစပ်နာကျင်ခြင်း)၊Swollen lymph nodes(မိမိ၏ နှာခေါင်း၊နှာဖြားအထက်မှာ အရည်ကြည်ဖုလေးများ ပေါ်လာပြီး ဖူးရောင်တတ်ခြင်း)၊Chest pain when taking a deep breath(စကားကျယ်လောင်စွာပြောဆိုသည့်အခါ၊အသက်ပြင်းပြင်းရှုသွင်းတဲ့အခါများ၌ မိမိ၏ ရင်ဘက်နာကျင်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်တတ်သည့်အပြင် အိပ်မပျော်ခြင်းများလည်း ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။ရံဖန်ရံခါ၌ အကျိတ်များလည်း ထွက်ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။ဒီ ရောဂါ ဟာ ပြောပြရမယ်ဆိုရင် ကုန်မှာမဟုတ်ပါဘူး..နည်းနည်းတော့ လေရှည်သွားတယ်ထင်တယ်၊၊

ကျွန်တော် ဆက်လက်ပြောပြချင်တာကသူ့ကို ပျောက်ကင်းသက်သာအောင် ကုသမယ်ဆိုရင် အင်္ဂလိပ်ဆေးဝါးတွေ စားသုံးနိုင်သလို အိမ်တွင်းကုထုံး သဘာဝ ဆေးဝါးတွေနဲ့လည်း သက်သာပျောက်ကင်းအောင် ပြုလုပ်လို့ရပါတယ်။ကျွန်တော်ကတော့ အင်္ဂလိပ်ဆေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ညွှန်ပြလေ့ မရှိပါဘူး..ကျွန်တော်က အိမ်တွင်းကုထုံး သဘာဝဆေးနည်းတွေသာ ဦးစားပေး ဖော်ပြတတ်ပါတယ်။တကယ်ပျောက်ကင်းပါတယ်လို့တော့ အဆုံးစွန်းထိ့ရောက်အောင် မပြောချင်ပေမဲ့ သောက်ကြည့်ပါ၊စားသုံးကြည့်ပါ လို့တော့ လမ်းညွှန်ပေးချင်ပါတယ်။ဥပမာ..နာကျင်မှုတွေ ပျောက်ကင်းသက်သာအောင် နာနတ်သီး များများစားပေးပါ။ နောက်တည်းက..သွေးသန့်စင်အောင် နနွင်းမှုန့် နေ့စဉ်သောက်ပေးပါ။နောက်တနည်းက..ပင်စိမ်းရွက်ကို အရည်ညှစ်သောက်ပါ။နောက်တနည်းက..လက်ဖက်ရွက်ပါတဲ့ လက်ဖက်ရည် များများသောက်ပေးပါ။နောက်တနည်းက..လတ်ဆတ်သော အသားငါးနှင့်အသီးအနှံများကို များများ စားသုံးပေးသင့်ပါကြောင်း ရေးသားဖော်ပြလိုက်ပါသည်။(လေ့လာရှာဖွေချိန်နဲ့စာစီရေးသားချိန် ၃နာရီ ကြာမြင့်ပါတယ်)